معرفی و آشنایی با هات پلیت یا اجاق بشقابی

گرم کردن یکی از مهم‌ترین فرایندهای مورد نیاز در آزمایشگاه‌هاست و دستگاه‌های مختلفی به این منظور طراحی شده است. هات پلیت آزمایشگاهی که با نام اجاق بشقابی هم شناخته می‌شود، یکی از پرکاربردترین تجهیزات برای گرم کردن محلول‌های آزمایشی است. این دستگاه برای حرارت دادن بدون نیاز به شعله مورد استفاده قرار می‌گیرد. هات پلیت‌ها در انواع گوناگونی ساخته می‌شوند و بعضی از آن‌ها قابلیت هم زدن نمونه در حین حرارت دادن را نیز دارند. در این مقاله عملکرد اجاق‌های بشقابی و انواع آن‌ها را بررسی می‌کنیم و همچنین توضیحاتی درباره کاربرد و نحوه کار با آن‌ها ارائه می‌دهیم.

هات پلیت چیست؟

اجاق بشقابی (Hot Plate) یک دستگاه رومیزی است. این دستگاه حالت جعبه‌ای دارد و در قسمت بالای جعبه یک بشقاب رسانا تعبیه شده است تا حرارت را از المنت‌ها به ظرف حاوی محلول انتقال دهد. بعضی از انواع هات‌ پلیت‌ها قطعات اضافه دیگری هم دارند؛ به‌عنوان مثال دستگاه‌های مغناطیسی یک قطعه کوچک به‌نام مگنت دارند که وقتی داخل نمونه قرار می‌گیرد، به همراه بخش مغناطیسی داخل دستگاه می‌چرخد و محلول را هم می‌زند. در قسمت‌های بعدی انواع هات پلیت را نام می‌بریم و درباره اجزای آن‌ها توضیح می‌دهیم.

این دستگاه‌ها به روش‌های مختلفی دما را افزایش می‌دهند. متداول‌ترین روش در دستگاه‌های ایرانی استفاده از المنت‌های الکتریکی است. بعضی از دستگاه‌ها به مادون قرمز هم برای افزایش دمای نمونه مجهز هستند. آرام گستر برای هات پلیت‌های تولیدی خود از المنت‌های ۱۵۰۰ وات ایتالیایی استفاده می‌کند. این المنت‌ها هم دوام زیادی دارند و هم در کوتاه‌ترین زمان ممکن دمای نمونه را افزایش می‌دهند.

انواع هات پلیت

هات پلیت‌ها را بر اساس معیارهای مختلفی می‌توان دسته‌بندی کرد. در ادامه انواع دسته‌بندی‌های این محصولات را نام می‌بریم و توضیحاتی درباره آن‌ها ارائه می‌دهیم.

اجاق بشقابی سرامیکی و آلومینیومی

اولین معیار تقسیم‌بندی این دستگاه‌ها بر اساس جنس بشقاب آن‌هاست؛ بشقاب هلت پلیت یا از جنس فلزهای رساناست یا از جنس سرامیک. بشقاب‌های فلزی معمولا از جنس آلومینیوم هستند که هم کیفیت بالایی دارند و هم به‌راحتی حرارت را از خود عبور می‌دهند و گرم می‌شوند. بشقاب‌های سرامیکی مقاومت بیشتری نسبت به ترکیبات شیمیایی دارند و استحکام آن‌ها نیز بالاتر است.

هات پلیت تک خانه و چند خانه

این دستگاه‌ها به صورت‌ تک خانه و چند خانه تولید می‌شوند. دستگاه‌های چند خانه مجهز به چند المنت و چند بشقاب هستند و می‌توانند چند محلول را به‌صورت همزمان گرم کنند. هات پلیت‌های تک خانه فقط یک بشقاب دارند و معمولا برای گرم کردن یک نوع نمونه آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

عملکرد دستگاه‌های تک خانه و چند خانه مشابه یکدیگر است و تنها تفاوت این دستگاه‌ها در اندازه آن‌هاست. اگر آزمایشگاه بزرگی دارید که لازم است همزمان به چند نمونه آزمایشی حرارت بدهید، دستگاه‌های چند خانه برای شما مناسب هستند؛ اما اکثر آزمایشگاه‌های صنعتی و کوچک از هات پلیت تک خانه استفاده می‌کنند.

هات پلیت دارای همزن

بعضی از هات‌ پلیت‌ها به همزن مجهز هستند و بعضی دیگر همزن ندارند. در دستگاه‌های بدون همزن، می‌توانید از همزن آزمایشگاهی برای ترکیب کردن نمونه یا هم زدن در حین حرارت دادن استفاده کنید. این کار باید به صورت دستی انجام شود و احتمالا زمان زیادی از شما می‌گیرد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم اگر نیاز به هم زدن نمونه دارید، از هات پلیت‌های مغناطیسی یا شیکرهای حرارتی استفاده کنید. در ادامه هرکدام از این دستگاه‌ها را نام می‌بریم و درباره آن‌ها توضیح می‌دهیم.

هات پلیت مغناطیسی

هات پلیت مغناطیسی بهترین دستگاهی است که می‌توانید برای هم زدن محلول‌های شیمیایی استفاده کنید. در بدنه این دستگاه یک قطعه مغناطیسی تعبیه شده است و یک تکه فلز کپسولی شکل به نام مگنت هم به همراه آن ارائه می‌شود. وقتی مگنت را داخل محلول بیندازید و با پیچ ولوم تعبیه‌شده روی دستگاه، سرعت چرخش قطعه مغناطیسی را تعیین کنید، مگنت شروع به چرخیدن می‌کند و محلول را هم می‌زند. سرعت هم زدن در هات پلیت استیرر یا مغناطیسی قابل تنظیم است.

آرام گستر هات پلیت مغناطیسی را با کیفیت بالا و گارانتی ۲ سال و ۸ سال خدمات پس از فروش تولید و عرضه می‌کند. برای خرید هات پلیت مگنت دار یا کسب اطلاعات بیشتر درباره ویژگی‌های این محصول وارد فروشگاه اینترنتی آرام گستر شوید و از صفحه محصولات، هات پلیت مغناطیسی را انتخاب کنید.

شیکر آزمایشگاهی

شیکرهای آزمایشگاهی ابزارهایی هستند که برای هم زدن و ترکیب کردن نمونه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. بعضی از شیکرها به صفحه حرارتی مشابه هات پلیت مجهز هستند تا در کنار هم زدن، دمای نمونه را نیز افزایش دهند. این دستگاه‌ها جزو انواع هات پلیت دسته‌بندی می‌شوند اما با نام شیکرهای حرارتی شناخته شده‌اند.

کاربرد هات پلیت

هات پلیت برای هر آزمایشی که به حرارت دادن و هم زدن نیاز داشته باشد، مناسب است. این دستگاه قابلیت افزایش دمای تدریجی نمونه را دارد. این دستگاه در فرایندهایی که در ادامه نام می‌بریم مورد استفاده قرار می‌گیرد:

• حل کردن نمونه‌ها
• تبخیر و تقطیر
• تیتراسیون (تعیین غلظت محلول‌ها)
• فراهم کردن گرمای مورد نیاز برای محیط‌های کشت سلولی

این دستگاه‌‌ها در آزمایشگاهی مختلف زیست‌شناسی، شیمی و بیوشیمی، داروسازی و آزمایشگاه‌های پلیمر و مواد مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر نمی‌دانید هات پلیت برای آزمایشگاه و کاربرد مورد نظر شما مناسب است یا خیر، از طریق راه‌های ارتباطی درج‌شده در سایت با کارشناسان آرام گستر تماس بگیرید. همکاران ما راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه می‌دهند و پاسخگوی سوالاتتان خواهند بود.

روش استفاده از هات پلیت آزمایشگاهی

هات پلیت‌ها به دو روش دیجیتال و آنالوگ تولید می‌شوند. عملکرد اصلی هر دو دستگاه مشابه است و فقط جزئیات کار با آن‌ها تفاوت دارد. برای استفاده از این دستگاه‌ها ابتدا باید نمونه را در ظرف آزمایشگاهی مناسب بریزید؛ بشر کاربردی‌ترین ظرف آزمایشگاهی برای گرم کردن نمونه‌هاست. سپس ظرف را روی بشقاب قرار دهید و دستگاه را روشن کنید. اکنون با پیچ ولومی یا دکمه هات پلیت، دما را تنظیم کنید. دستگاه شروع به کار می‌کند و بعد از چند دقیقه به دمای مورد نظر می‌رسد.

بعضی از هات پلیت‌ها به دماسنج مجهز هستند و دمای نمونه را به شما اعلام می‌کنند، اما در اکثر دستگاه‌ها لازم است از دماسنج جداگانه برای تعیین دمای نمونه استفاده کنید.

اگر دستگاه مغناطیسی دارید و می‌خواهید محلول را هم بزنید، مگنت را داخل محلول قرار دهید. سپس پیچ ولومی مربوط به همزن را بچرخانید و روی سرعت مورد نظرتان تنظیم کنید. تعداد دورهای مگنت قابل تنظیم است و در حین کار دستگاه هم می‌توانید آن را تغییر دهید.

نکات مهم در استفاده از اجاق بشقابی

تا این بخش از مقاله متوجه شدید هات پلیت چیست، چه قابلیت‌هایی دارد و چطور کار می‌کند. در ادامه به نکاتی اشاره می‌کنیم که هم طول عمر دستگاه را افزایش می‌دهند و هم به حفظ امنیت تکنسین‌ها در حین آزمایش کمک می‌کنند:

• دستگاه را روی فضای ثابت قرار دهید و مطمئن باشید در حین انجام آزمایش تکان نمی‌خورد
• قبل از اینکه ظرف آزمایشگاهی را با نمونه پر کنید، مطمئن شوید سالم است، ترک ندارد و در برابر حرارت مقاوم است.
• هات پلیت را نزدیک مواد قابل اشتعال قرار ندهید.
• بعد از پایان کار، دستگاه را خاموش کنید و تا زمانی که خنک نشده است،‌ آن را جابجا نکنید.
• هات پلیت را به پریز برق سالم و مجهز به سیم اتصال به زمین وصل کنید.
• اگر ماده‌ای روی دستگاه ریخت، آن را تمیز کنید.
• اگر در حین کار با دستگاه عملکرد غیرمعمولی دیدید، آن را از برق بکشید و با تیم پشتیبان محصول تماس بگیرید. تا زمانی که مشکل حل نشده است،‌ دیگر از دستگاه استفاده نکنید.

سخن پایانی

هات پلیت ابزاری کاربردی در آزمایشگاه‌های مختلف است که بدون شعله به نمونه‌های آزمایشی حرارت می‌دهد. این ابزار برای افزایش دمای تدریجی نمونه‌ها و حرارت دادن به‌صورت غیرمستقیم کاربرد دارد. اجاق‌های بشقابی در دو نوع مگنت‌دار و ساده طراحی و تولید می‌شوند؛ نمونه‌های مگنت‌دار مجهز به همزن مگنتی هستند و می‌توانند در حین حرارت دادن، نمونه را با سرعت‌های مختلف هم بزنند. در فروشگاه اینترنتی آرام گستر می‌توانید اطلاعات کاملی درباره هات پلیت استیرر آرام گستر به دست آورید و سفارش خرید را ثبت کنید.